Mediacja jest jedną z alternatywnych metod rozwiązywania sporu, w której bezstronna osoba trzecia pomaga spierającym się stronom w osiągnięciu wzajemnie zaakceptowanego porozumienia. Tematem niniejszego wpisu jest mediacja w sprawach o rozwód.
Nazywam się Paula Miszczak, jako adwokat oraz stały mediator w codziennej pracy zajmuję się prawem rodzinnym. Zapraszam do lektury.
Z mojej praktyki zawodowej wynika, że warto zainicjować mediację jeszcze przed skierowaniem sprawy o rozwód do sądu. Jest to opcja rozsądniejsza nie tylko przez wzgląd na oszczędność czasu oraz pieniędzy.
Niewątpliwie rozwód na etapie sądowym często eskaluje istniejący już konflikt między małżonkami. Jest to sytuacja o tyle niekorzystna, że strony kierowane chęcią zemsty, często tracą z oczu fakt, że ich wygrana połączona z totalnym pogrążeniem drugiego małżonka skutkuje pogorszeniem się relacji z dzieckiem, a także ma ogromny wpływ na jego psychikę. Ilość emocji, która targa małżonkami przy rozwodzie jest ogromna i niejednokrotnie przysłania racjonalne myślenie. Dlatego warto skorzystać z pomocy bezstronnego mediatora, który pomoże wypracować wspólne stanowisko w sprawie, starając się w jak największym stopniu ochronić dziecko przed skutkami konfliktu, łączącego rodziców.
Małżonkowie mają możliwość skorzystania z mediacji przedprocesowej (umownej), mającej miejsce jeszcze przed wszczęciem postępowania sądowego oraz z mediacji sądowej, w toku sprawy rozwodowej.
Kiedy mediacja nie zostanie wszczęta?
1) Stały mediator, w terminie tygodnia od dnia doręczenia mu wniosku o przeprowadzenie mediacji, odmówił przeprowadzenia mediacji;
2) strony zawarły umowę o mediację, w której wskazano jako mediatora osobę niebędącą stałym mediatorem, a osoba ta, w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej wniosku o przeprowadzenie mediacji, odmówiła przeprowadzenia mediacji;
3) strony zawarły umowę o mediację bez wskazania mediatora i osoba, do której strona zwróciła się o przeprowadzenie mediacji, w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej wniosku o przeprowadzenie mediacji, nie wyraziła zgody na przeprowadzenie mediacji albo druga strona w terminie tygodnia nie wyraziła zgody na osobę mediatora;
4) strony nie zawarły umowy o mediację, a druga strona nie wyraziła zgody na mediację
W drodze mediacji może być rozwiązany każdy spór cywilnoprawny, występujący w sprawie, w której dopuszczalne jest zawarcie ugody. Ugoda nie może dotyczyć kwestii objętych zasadą integralności wyroku rozwodowego. Nie ma jednak przeszkód, aby w razie zawarcia ugody, sąd zatwierdził jej postanowienia, wydając wyrok.
W sprawie o rozwód rozpoznawane są również inne istotne sprawy rodziny, które mogą być załatwione w trybie ugody zawartej przed mediatorem, dotyczą one:
-zaspokojenia potrzeb rodziny
– alimentów
– sposobie sprawowania władzy rodzicielskiej (w drodze ugodystrony nie mogą zadecydować o pozbawieniu, ograniczeniu władzy rodzicielskiej, mogą rozstrzygać tylko o sposobie jej wykonania)
– spraw majątkowych między małżonkami, o których sąd rozstrzyga w wyroku orzekającym rozwód (np. o sposobie korzystania z mieszkania zajmowanego wspólnie przez małżonków)
WAŻNE:
W sprawach o rozwód zasadą jest, że strony wybierają osobę mediatora.
Obecnie polskie ustawodawstwo odróżnia mediatorów i stałych mediatorów:
· mediatorem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych i korzystająca z pełni praw publicznych.
· stałym mediatorem może być osoba, która:
– spełnia ww. warunki dot. mediatora
– ma wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji
– ukończyła 26 lat
– nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe
– została wpisana na listę stałych mediatorów prowadzoną przez Prezesa Sądu Okręgowego
MEDIACJA SĄDOWA
Sąd, kierując strony do mediacji, wydaje odpowiednie postanowienie, w którym wskazuje osobę mediatora i wyznacza czas trwania mediacji na okres do trzech miesięcy (na zgodny wniosek stron lub z innych ważnych powodów, termin na przeprowadzenie mediacji może zostać przedłużony).
Zasadą jest, postępowanie mediacyjne nie jest jawne, oznacza to że strony i inne osoby biorące udział w postępowaniu mediacyjnym są obowiązane zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedziały się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią mediatora lub inne osoby biorące udział w postępowaniu z tego obowiązku. Późniejsze powoływanie się w toku postępowania przed sądem na propozycje ugodowe składane podczas mediacji są bezskuteczne. Sąd po skierowaniu stron do mediacji, niezwłocznie przekazuje mediatorowi dane kontaktowe stron i ich pełnomocników.
Pamiętaj: posiedzenie mediacyjne jest dobrowolne.
Z przebiegu posiedzenia mediacyjnego sporządza się protokół. Jak strony zawrą ugodę, jej treść jest w nim zamieszczana.
Co, gdy strony się pogodziły?
W takiej sytuacji mediator składa w sądzie, w którym toczy się sprawa o rozwód, protokół z przebiegu mediacji, zawierający oświadczenia stron o pojednaniu, strona cofa pozew. Wówczas, Sąd postanowieniem umarza postępowanie, orzekając w nim o kosztach procesu, w tym kosztach mediacji.
WAŻNE:
W przypadku pojednania się stron przed mediatorem, sąd z urzędu zwraca stronie ¾ opłaty od pozwu o rozwód.
Pamiętaj, że mediacja znacząco wpływa na szybkość postępowania w sprawach o rozwód. Jeżeli interesuje Cię, co możesz zrobić aby Twój rozwód przebiegł sprawnie, zapraszam do lektury wpisu „Jak szybko się rozwieść”
W razie pytań, pozostaję do Państwa dyspozycji.
Adwokat Paula Miszczak
